Word wijzer over menstruatie

Voor sommigen is menstruatie een maandelijkse happening die nauwelijks impact maakt. Voor anderen is het een terugkerende trip door een pijnlijke en/of emotionele chaos.

Ben jij een van de gelukkigen uit het eerste voorbeeld, dan wil ik je van harte feliciteren. Behoor jij tot de tweede categorie, dan groet ik je gewoon met een gigantische knuffel (okay, je krijgt natuurlijk ook een knuffel als je een van de gelukkigen bent).

Helaas behoor ik tot die tweede groep. En ik ben zo'n vrouw die hard oefent om haar menstruatie te omarmen en daarbij alle geweldige dingen te waarderen waar het goed voor is. De mogelijkheid van mijn lichaam om zich voort te planten. Alhoewel ik dankbaar ben voor die vruchtbaarheid, vind ik het toch een bittere pil om elke maand weer ongesteld te worden.

Maar wat gebeurt er precies met het lichaam als de maandelijkse bloeding komt? Komt het bloeden alleen of neemt het gezelschap mee? En wat doe je eraan?

Ik zal je daar een antwoord op geven in deze blog. Dus pak die warme kruik erbij, voorzie jezelf van chocolade en lees mee.

Wat gebeurt er als het lichaam menstrueert?

Wanneer je als meisje de puberteit bereikt en begint te ovuleren, krijg je ook menstruatie. Een bloeding die eenmaal per maand optreedt, wanneer je menstruatiecyclus regelmatig is. Het kan enkele jaren duren vanaf de eerste menstruatie tot de cyclus stabiel is. Voor sommigen blijft deze onregelmatig.

De cyclus van een volwassen vrouw duurt gemiddeld 28 dagen, maar alles binnen 23-35 dagen wordt als normaal wordt gezien. Je cyclus begint op de eerste dag van menstruatie.

Als je eenmaal hebt geovuleerd en het ei niet is bevrucht, wordt deze door je lichaam afgevoerd. Het wordt weggespoeld met het menstruatiebloed, dat ook bestaat uit afgestoten slijm uit de baarmoeder.

Menstruatiebloed kan er op veel verschillende manieren uitzien. Het kan volledig rood, donkerrood, bruinachtig, klonterig of dun van consistentie zijn. Sommige vrouwen merken niet veel van hun menstruatie, behalve dat ze natuurlijk met het bloeden te maken hebben. Andere vrouwen krijgen ook last van diverse fysieke en mentale kwalen.

Menstruatie komt zelden alleen

Misschien begin je te knikken van erkenning als ik schrijf dat de emoties in de dagen voorafgaand aan de menstruatie een beetje in de rats kunnen zitten. Je lontje wordt korter, je wordt geraakt door een reclame voor Merci-chocolade en het is ineens misselijkmakend vervelend om andere mensen te horen ademen.

Ik bedoel, moet je echt zo dicht bij me ademen?

Sorry, maar één keer per maand is dat mijn werkelijkheid. Misschien ook die van jou?

PMS

Je hebt waarschijnlijk al geraden dat PMS het onderwerp is waar ik naar toe wil. Of premenstrueel syndroom, zoals het ook wel wordt genoemd. PMS kan echter in meer of mindere mate aanwezig zijn

Volgens de American Mayo Clinic heeft 75% van alle vrouwen last van een of meer van de symptomen.

Ze kunnen zowel fysiek als mentaal zijn. Dat wil zeggen, de symptomen. Misschien heb je wel eens gehoord van een opgeblazen gevoel, pijnlijke borsten, hoofdpijn, verdriet en prikkelbaarheid? Of dit zelf wel eens ervaren? Sommige vrouwen ervaren PMS in zo'n extreme mate dat ze vrijwel niet kunnen functioneren. Het kan nodig zijn om je ziek te melden van het werk en privé-afspraken af te zeggen om de dagen door te komen. In dergelijke gevallen kan het PMD zijn.

PMD

PMD staat voor premenstruele dysforie. Ongeveer 3-5% van de menstruerende meisjes en vrouwen ervaart dat hun stemmingswisselingen zo heftig zijn, dat ze zelfs angstig of depressief worden.

PMD is op 1 januari 2022 voor het eerst geregistreerd in het register van ziekten en aandoeningen van de WHO. Een fantastisch gegeven dat het nu echt mogelijk is om naar de dokter te gaan en een behandeling te krijgen. Want niemand wordt beter van deze maandelijkse dip en zeker jij niet, die er middenin zit.

De symptomen van zowel PMS als PMD verdwijnen meestal tijdens de eerste dagen van de menstruatie en blijven op z'n minst weg tot de volgende ovulatie.

Menstruatiebloed - wat doen we eraan?

In mijn kinderjaren waren er niet veel mogelijkheden om met menstruatiebloed om te gaan. Er was maandverband en er waren tampons. Klaar.

En hoewel die twee opties nog steeds bestaan, zijn er inmiddels ook andere alternatieven op de markt. En dat is gunstig voor zowel ons, die menstrueren, maar ook voor onze dierbare planeet. En voordat er een klimaatdebat ontstaat, wil ik je graag kennis laten maken met de verschillende opties.

Maandverband

Je kent maandverband vast wel van reclame op TV en in tijdschriften. Beelden van krijtwitte, zelfplakkende strips in een slipje die vaak besprenkeld worden met iets dat vooral op blauwe ruitensproeiervloeistof lijkt.

Bedankt reclamewereld voor het geven van deze realistische relatie met ons menstruatiebloed (said no one ever...).

Je kunt maandverband in diverse soorten krijgen. Lang, kort, dik en dun. Je kunt maandverband krijgen met en zonder vleugels, flinterdunne verbanden of verbanden die zo dik zijn dat het voelt alsof je een watermeloen tussen je benen hebt (als je ooit bevallen bent, dan snap je misschien wat ik bedoel).

Het werkt heel eenvoudig door het verband in je slipje te plaatsen waar dan het bloed zich verzamelt.

Simpel als dat.

Tampons

Een tampon wordt in de vagina ingebracht, waar hij heel rustig zit en je menstruatiebloed opvangt.

Je kunt tampons krijgen met of zonder inbrenghuls. Het is helemaal aan jou welke techniek je voorkeur heeft.

Ook hier kun je weer tussen allerlei diktes kiezen, afhankelijk van hoe stevig je bloedt.

Vergeet niet om de tampon regelmatig te vervangen om TSS (toxic shock syndrome) te voorkomen. Regelmatig betekent elke 3-4 uur en maximaal 8 uur.

Menstruatieslipje

Het woord menstruatieslipje klinkt niet echt sexy.

In mijn wereld zijn menstruatieslipjes altijd de íets te grote en íets te geperforeerde katoenen onderbroeken die je achter in de lade verstopt. Die je op dag twee draagt als het zware geschut met heftige bloedingen voorbij komt, waarbij ook het slijmvlies wordt afgevoerd op olympisch tempo.

Maar ik begin langzaam te wennen aan het feit dat het menstruatieslipje tegenwoordig iets anders is. Het is een slip (geen omaslip van de Zeeman, echt ik heb de mooiste kant slips gezien) met een absorberende laag, die op dezelfde manier werkt als een maandverband.

En het is ook slim als je liever niets in je vagina draagt, maar tegelijkertijd genoeg hebt van al dat plastic, lijm, de vleugels en dan ook nog eens de kosten bij het gebruik van gewoon maandverband.

Menstruatiecups

Een menstruatiecup is een milieuvriendelijk alternatief voor bovenstaande opties. Want in plaats van elke maand je winkelwagentje te vullen met nieuwe maandverband en tampons, kun je een menstruatiecup hergebruiken. Zelfs tot 10 jaar.

De cup is meestal verkrijgbaar in 1 of 2 maten, welke maat je kiest is afhankelijk van of je ooit bent bevallen en hoeveel je bloedt. Er zijn verschillende technieken die je kunt proberen bij het inbrengen van de cup. Oefening baart kunst. Want hij moet er wel echt in. Want in de vagina vangt de cup het bloed op.

Hier kan de cup 8-12 uur blijven zitten (lees altijd de handleiding van jouw specifieke cup), waarna het eruit wordt gehaald, geleegd, gewassen en direct weer gebruikt kan worden.

Het vergt wat oefening en fingerspitzengefühl om de cup te plaatsen (en niet in het minst om er weer uit te halen - probeer dit niet de eerste keer op het werk, ik zeg het alleen maar). Maar eenmaal op z'n plek, kun je los gaan! Want de cup blijft zitten waar die zit. Sterker nog, als hij goed zit, kun je de cup niet eens voelen.

Zachte tampons

De kleine zachte tampon werkt op dezelfde manier als een gewone tampon. Deze plaats je (eventueel met een beetje glijmiddel op waterbasis) in de vagina waar het je bloed opvangt.

En het leuke van zo'n zachte tampon is dat je je zo vrij kunt bewegen als je wilt en zelfs penetratie seks kunt hebben, als je partner of dildo maar niet te lang is.

Het kan 4-8 uur zitten, afhankelijk van hoeveel je bloedt en of je bijvoorbeeld gezwommen hebt.

Herbruikbare maandverband

Als je liever maandverband gebruikt, dan is er een ecologische alternatief voor maandverband dat je in de supermarkt koopt. Namelijk herbruikbaar maandverband. Dit zijn absorberende stoffen maandverbandjes die je met een drukknoopje in je gewone slipje bevestigt en en kunt wassen voor de volgende ronde.

Zo simpel.

Natuurlijke spons

Meestal zijn sponzen en vagina twee woorden die we liever niet in dezelfde zin lezen, maar voordat je gaat steigeren: vrouwen gebruiken al honderden jaren natuurlijke sponsjes tijdens de menstruatie.

Het is namelijk mogelijk om penetratie seks te hebben met een natuurlijke spons in de vagina, zowel Cleopatra als prostituees deden hier vroeger hun voordeel al mee. De spons knip je op maat en vervolgens zet je deze in de week. Zo wordt de spons zacht. Dan is de spons klaar om in de vagina te plaatsen, waar het vervolgens je menstruatiebloed opneemt.

Het kan maximaal 8 uur blijven zitten, zoals we dat kennen van tampons. Als je de spons eruit hebt gehaald, spoel je hem goed af en kun je deze direct weer gebruiken. Een natuurlijke spons heeft een levensduur van 3-6 maanden, dus het kan met recht ook een duurzamere keuze genoemd worden.

Freebleeding

In tegenstelling tot het gebruik van menstruatieproducten is er natuurlijk ook de mogelijkheid om gewoon niets te doen. Namelijk Freebleeding, oftewel vrij bloeden. Als je vrij bloedt, bloed je direct in je slipje. Voor sommigen klinkt dat misschien grensoverschrijdend. Zeker op dagen met veel bloedverlies.

Een vrouw bloedt echter gemiddeld 0,5 dl bloed tijdens een menstruatie, dus dat beperkt eigenlijk hoe fout het kan gaan. Vrij bloeden vereist natuurlijk wel meer wisselingen van ondergoed en geeft dus ook extra wasgoed. Persoonlijk ben ik geen grote fan van het uitbreiden van het aantal huishoudelijke taken, maar ik denk dat er iets krachtigs en bevrijdends uit gaat van het idee om te zeggen: Fuck it! Ik ben ongesteld. En dat komt nou eenmaal met bloed.

Bloed zweet en tranen

Ongeacht hoe je menstruatie zich gedraagt en of deze komt met veel of weinig bijwerkingen, ik hoop dat je er een goede relatie mee hebt. Houd vol, tot de menopauze.

Hoewel ik soms bijna niet kan wachten tot de bloederige hel echt voorbij is, zal ik blijven oefenen om met een mildere blik naar mijn eigen menstruatie te kijken. Hou een beetje zusterlijke liefde in gedachten.

Probeer verdraagzaam te zijn en begrip te tonen als er een sneer uit komt op dag één. We doorbloeden op dag twee. Alle taart hebben op gegeten op dag drie. Moe en ondeugend zijn op dag vier. En hopelijk een beetje meer onszelf op dag vijf.

We zijn bloed zusters!